مدیریت ادعای پیمانکاران در قراردادهای کلیدگردان فیدیک تحت شرایط فسخ و اختتام پروژه

به طورکلی افزایش پیچیدگی مراحل ساختاری طرحها و شرایط قراردادها و نیز شرایط نامساعد پروژه به لحاظ آبوهوایی، سیاسی، اقتصادیمنجر به تشدید اختلافات، ادعا و دعاوی بین دو طرف قرارداد و اثرات ناشی از آنها به لحاظ زمانی و مالی بر روی پروژه میشود و این موضوعکه در قراردادهای بینالمللی تشدید مییابد ممکن است به فسخ یا خاتمه پیمان منتهی گردد.از طرف دیگر شرایط فسخ و خاتمه پیمان منجر به افزایش انگیزه پیمانکاران در رسیدگی به ادعاهای موجود میشود .در چنین شرایطی بدیهی است که وجود یک سیستم مدیریت مطابق بااستانداردهای بینالمللی نقش بسزایی درروند شناسایی ادعاهای موجود دارد که نتیجه اعمال آن پیشگیری از بروز ادعا و تسهیل امور رسیدگیبه ادعاها و منازعات بین دو طرف خواهد بود. ازاینرو در پژوهش فوق به بررسی مدیریت ادعای پیمانکار در قراردادهای کلیدگردان فیدیکتحت شرایط فسخ و اختتام پروژه پرداختهشده است. برای این مهم با تکیه بردانش پیکرهبندی مدیریت پروژه ، تلاش شده است تا با کمکنتایج حاصل از نظرسنجی، مصاحبه و پرسشنامه در بین متخصصین پروژههای عمرانی و تکیهبر نظر خبرگان و نیز بهرهمندی از مدلسازیبه روش پویایی سیستم ، ادعا از زوایای مربوط به این شرایط ، بهطور دقیقتر و کاربردیتر تجزیهوتحلیل گردد تا پیمانکار در شرایط فسخو تعلیق بتواند حقوق خود را حفظ نموده و آمادگی بیشتری برای اخذ حقوق ازدسترفته داشته باشد. طبق تحقیقات بهعملآمده، در بینعواملی که باعث بروز ادعاهای پیمانکار پروژه در شرایط نامساعد میشوند بیشترین سهمی که پیمانکار را از ادامه کار بازداشته و درنهایت فسخیا خاتمه پیمان را رقم میزند به متغیر تعلیق با سهم تقریبی ،%55عوامل کارفرمایی با سهمی بالغبر ،%25عوامل قراردادی با سهم تقریبی،% 15و پسازآن عوامل مرتبط با پروژه با سهمی در حدود %5تعلیق دارد.همچنین مؤثرترین پارامتر برای ایجاد تعلیق در قراردادهای کلیدگردان فیدیک عبارت از شرایط فورس ماژور،حوادث قهری و غیرمترقبه و پس از آنها تغییرات ناگهانی در شرایط سیاسی و اقتصادی ( نظیرتورم) میباشند که این پارامترها هم بهصورت مستقیم و هم از طریق اثرگذاری روی ایجاد تعلیق باعث بروز شرایط فسخ پیمان میگردند.